Lập thể – Hoàng Vũ Thuật

VTH – Nhà thơ Hoàng Vũ Thuật ở Huế luôn khiến tôi nể phục vì phong cách thơ của ông: Trẻ và hiện đại đến bất ngờ dù tuổi ông không còn trẻ, vuthanhhoa.net xin giới thiệu bài viết vừa đăng trên blog của ông:

LỜI NGỎ

Từ không đến có, diễn ra như thế nào ở một bài thơ? Có lẽ có bao nhiều bài thơ thì cũng có bấy nhiêu cách trả lời. Sự không giống nhau, chính là tâm thức sáng tạo vô bờ bến của mỗi nhà thơ, nó làm nên sức sống kỳ diệu của thơ ca bao đời nay.

Bạn đọc cũng hỏi tôi như thế xung quanh về bài thơ “Lập thể”. Tôi trả lời, viết bài thơ này tôi không có chủ định đi theo khuynh hướng hay trường phái nào cả, dù tên bài như một khái niệm nghệ thuật. Chẳng nhà thơ nào tuyên bố tôi làm thơ theo kiểu truyền thống, hiện đại hay tân hình thức, hậu hiện đại. Thơ là thơ. Nhưng cái không gian cảm hứng sáng tạo khơi nguồn cho cảm xúc nhà thơ, chi phối hình tượng nghệ thuật mà nhà thơ lựa chọn. Câu chuyện tôi kể sau đây nó là cái cớ cho bài thơ “Lập thể” ra đời. Bạn có thể tin đó là sự thực, hoặc cũng có thể xem như một giả tưởng nghệ thuật. Trân trọng gửi đến bạn đọc bài thơ và đôi chút kỷ niệm về bài thơ ấy.

Hoàng Vũ Thuật

lập thể

sương cài lên ngực màu thiên thanh

vội vã không từ biệt

cây cứ xanh ngoài lời

trinh bạch vạn năm trước

ngày cứ dài như cây

những buổi chiều lặng lẽ lên men

bức tranh ảm đạm

ai hát se se trong gió

khúc du ca

thăm thẳm tiếng người như tiếng ve

trong trái ổi thơm tho ửng đỏ

cánh chim mơ hồ bay ra

và

cuốn sách bỏ quên

đã tan thành tro bụi

12/4/2009

Một chút mơ hồ khi viết bài thơ “lập thể”

Chiều.

Nàng đến, nàng bảo tôi rằng, em muốn đọc lại cuốn ”Thằng gù Nhà thờ Đức Bà” của Victo Hugo. Mà thật ra nàng đến hay không, tôi cũng không biết nữa. Trong mơ hồ, tôi có quen một người như thế. Hiếm khi nàng mặc chiếc áo màu thiên thanh, tôi rất ưa màu áo ấy. Nó thanh khiết và có cái gì đó như cùng hòa vào thiên nhiên làm một. Gọi là mơ hồ, vì đôi lúc tôi cảm giác như mình đang nói chuyện với một người nào đó. Bằng cớ, sau đó trong tôi vẫn còn nghe tiếng nói ấy. Nếu có cái máy ghi âm thanh qua sự nhớ, chắc chắn tôi sẽ chứng minh được. Hai chúng tôi nói chuyện thân mật về văn học, tình yêu và cái định mệnh tàn nhẫn của con người, mà Hugo đã phục hồi kỳ diệu cuộc sống của đô thành Paris vào thế kỷ 15, dù cuốn sách được viết ra trong thế kỷ 19. Hình như người ta không ai thoát khỏi định mệnh ấy.

Chúng tôi không để ý đến thời gian. Bất chợt chiếc đồng hồ lâu nay câm nín, bây giờ lên giọng đánh “tách” một cái, chán ngắt. Nàng kêu lên: Ấy chết, em về kẻo muộn. Nàng đi rồi, tôi cảm giác trống vắng thực sự. Tại vì chúng tôi cùng chìm trong cuộc nói chuyện. Nàng nghe tôi chăm chú, thỉnh thoảng lại lên tiếng. Nàng bảo nhân loại bao đời đâu cũng như nhau, bị giày xéo chà đạp đến man rợ, chỉ có tình yêu thực sự là cao thượng ở lại cùng thế gian.

Tôi buồn rã rượi.

Sương từ phía bờ sông tràn vào làm đục hàng cây trước ngõ. Tôi đi đi lại lại từ nhà ra sân, từ sân vào nhà. Một cuốn sách màu nâu nằm trên bàn, tôi thấy, nhưng không để ý, bên cạnh còn mấy cuốn bìa trắng nữa. Tôi cầm lên, thì ra cuốn sách nàng mượn vẫn còn đó. Sao nàng lại quên? Tôi dở lại cuốn sách một cách hững hờ, vô tình đúng vào trang cuối và tôi đọc đoạn kết thúc: “Khi người ta định gỡ ra khỏi bộ xương nó (Cadimôđô) đang ôm chặt (Exmêranđa), nó liền tan thành bụi”.

Chao ôi cái không gian này, thời gian này, vũ trụ này tất cả đều như thế cả. Chỉ có tình yêu là cao thượng, như nàng nói, là tồn tại thôi. Một linh ứng nằm trong cuốn sách mà nàng quên cầm về chăng. Thế là tôi liền ngồi xuống chỗ cũ, viết một mạch bài thơ cho nàng. Viết như để đắp vào cái khoảng trống vừa sinh không lâu trước đó. Tôi chọn cái tên “Lập thể”, vì lý do gì cũng không hiểu và giải thích được. Bài thơ, tôi nghĩ, dường như không liên quan mấy đến con người nàng, tính tình nàng, những nỗi buồn sâu thẳm mà đôi lần nàng đã kể tôi nghe. Bài thơ, đứa con tinh thần của tôi và nàng đã lặng lẽ bơi sang bến bờ khác trong lẽ sống, trong tình yêu rồi: cây cứ xanh ngoài lời/ trinh bạch vạn năm trước/ ngày cứ dài như cây… Nó như cánh chim mơ hồ bay ra từ trái ổi thơm tho của cuộc đời này.

Dù cuộc đời vẫn buồn xao xác như tiếng ve ngân.

1/10/2011

Hoàng Vũ Thuật

Nguồn hoangvuthuat.blog