Võ Tấn Cường đọc thơ Vũ Thanh Hoa

Thế giới tinh thần của con người hiện đại đang bị xâm thực, mất dần vẻ đẹp thi vị của sự vật và vẻ đẹp đắm say, bay bổng của hồn người. Thế giới thi ca, nhất là thơ tình của các nhà thơ hiện đại đã đem đến cho con người sự thi vị và vẻ đẹp lung linh, ảo hóa của sự vật và hồn người. Đọc và cảm nhận tập thơ: “Trong em có người đàn bà khác“(1) của nhà thơ Vũ Thanh Hoa, tôi thả hồn bay bổng vào thế giới tình yêu thi vị và đắm say. Vẻ đẹp thi vị, đắm say trong thơ tình của Vũ Thanh Hoa đã mang đến cho người đọc men say của tình yêu và cả năng lượng sống dành cho những người đang yêu. Thế giới thơ tình của Vũ Thanh Hoa mang vẻ đẹp của những cảm xúc mạnh mẽ và cuồng nhiệt, thăng hoa và bay bổng. Đúng như A.Devigny từng viết: “Thơ vừa là một khoa học, vừa là một tình cảm cuồng nhiệt“.

Cơ chế mã hóa ngôn từ và hình tượng trong những bài thơ tình của Vũ Thanh Hoa có sự hòa trộn, cộng hưởng giữa các yếu tố: sự suy tưởng của tâm hồn, vẻ đẹp thi vị của sự vật và sự thăng hoa của tâm hổn con người trong quan hệ tình yêu. Điều này đã tạo nên cấu trúc của hình tượng ngôn ngữ trong hầu hết các bài thơ tình của Vũ Thanh Hoa. “Đối với nhà thơ, một luật hòa hợp chung chi phối tất cả sự vật”(Saint John perse):

“Vòng hoan lạc siết bến bờ

Ngây dại

Cổng thiên đàng he hé nụ mung lung

Thở trong thở

Cuốn về hun hút bão

Thân ghì thân

Run rẩy nhịp tinh cầu

Dòng nham thạch phun hòa quyện núi lửa”

                                      (Giao hưởng biển)

“Môi anh vẽ môi em son

Thần tiên trôi về nguyên thủy

Rừng rực mặt trời cháy

Eo thon cuốn siết hồng hoang

Thăng hoa đại bàng

Loang tràn nhau số phận

Ve vuốt trời

Mơn man đất

Khi anh vùi nụ hôn vào ngực em.

                (Khoảnh khắc)

Quan hệ tính giao trong thơ Vũ Thanh Hoa mang vẻ đẹp giao thoa giữa hai tâm hồn, bản thể. Giống như thiền sư Osho từng nói: “Tình yêu của chúng ta là mối quan hệ. Khi tình yêu là mối quan hệ thì nó sẽ tạo ra đau khổ. Khi tình yêu là trạng thái của bản thể thì nó tạo ra niềm phúc lạc.”(2). Sự thi vị, đắm say trong quan hệ tính giao của tình yêu giúp con người lãng quên bản ngã và lãng quên không gian vật lý trong khoảnh khắc để tự tái sinh về tâm hồn và thể xác:

“Mỗi lần ngủ với nhau mình như hai người mới

Bồng bềnh bay ngút ngát cánh linh hồn

Giọt men lạ ủ hương quen ngấm tầng tầng máu thịt

                           (Mỗi lần ngủ với nhau)

Quan hệ tình yêu, theo cái nhìn và quan niệm của Vũ Thanh Hoa, không chỉ là sự giao hòa giữa hai tâm hồn và thể xác mà như một định mệnh trói buộc đôi lứa yêu nhau:

“Buộc vào nhau nửa câu thề

Trói nhau bốn phía lối về mênh mang

Chia nhau đôi nửa vầng trăng

Thả vào dâu bể vĩnh hằng bình yên”

                      (Đêm vĩnh hằng)

“Chập chờn ôm giấc tơ vương

Vẽ vào sương khói…

Một đường

Nhân duyên”

              (Lục bát internet)

Theo cái nhìn, quan niệm của Vũ Thanh Hoa, vẻ đẹp của người yêu không phải là những gì lớn lao, mà gần gũi, gắn bó máu thịt về thể xác và tâm hồn :

“Nốt ruồi nhỏ trên ngực em

Anh thấy

Từ lúc mẹ sinh em

Đến khi em chết

Em gọi đó là Anh!”

                    (Định nghĩa Anh)

Thơ tình của Vũ Thanh Hoa mang vẻ đẹp của sự thi vị, đắm say. Tuy nhiên, cái nhìn của chị vẫn hướng về sự đa cực, tương phản trong mối tương quan giữa thế giới nội tâm của con người và sự vật, thế giới bên ngoài. Bài thơ: “Trong em có người đàn bà khác” khắc họa sự tương phản, đa diện giữa các mặt trong thế giới nội tâm và tính cách của một người phụ nữ:

“Khi em hờ hững lạnh lùng

Trong em có người đàn bà khác

Người đàn bà nồng nàn hơn lửa

Muốn đốt cháy anh”

                (Trong em có người đàn bà khác)

Thơ tình viết về quan hệ tính giao của Vũ Thanh Hoa không thô ráp, tự nhiên chủ nghĩa chính là do nhà thơ đã tạo dựng một hệ thống hình tượng biến ảo và ngôn ngữ thơ ảo hóa, lung linh, đa nghĩa. Viết về quan hệ tính giao trong mối quan hệ tình yêu, thơ tình của Vũ Thanh Hoa thoát khỏi sự sống sượng, dung tục về cảm xúc và ngôn ngữ biểu đạt như một vài tác giả thơ nữ đương thời khác. Cái nhìn và quan niệm của chị về tình yêu trong các bài thơ tình thể hiện rõ vẻ đẹp của sự trao tặng và dâng hiến chân thành, đắm say cùng với sự tái sinh của đôi lứa trong những trạng thái của bản thể trong tình yêu. Chính điều này đã tạo nên chất thơ và giá trị nghệ thuật những bài thơ tình của Vũ Thanh Hoa. Phẩm chất thi sĩ và tâm hồn thơ Vũ Thanh Hoa đã bộc lộ và khẳng định qua những bài thơ tình. Đúng như thiền sư Osho từng cho rằng: “Linh hồn của sự thi vị chính là tình yêu. Những ai có thể sống trong tình yêu mới thực sự là những nhà thơ đúng nghĩa…”(3)

Tháng 1-2010
V.T.C

1. Trong em có người đàn bà khác- Vũ Thanh Hoa, Nhà xuất bản Hội Nhà Văn, năm 2009.
2. Thuật giả kim mới hướng bạn vào trong- Osho, Nhà xuất bản Thời Đại, năm 2009, trang 137.
3. Luận về cuộc đời- Osho, Nhà xuất bản Tổng Hợp TP.HCM, năm 2009, trang 55.