VTH – Tôi thích vẽ lại một ai đó trong trí tưởng tượng. Trong nhóm Bloggers Vũng Tàu, tôi có thể tạm “phác họa” từng người một cách khá “cơ bản”. Nhưng với “sư huynh Tùng Bách” thì…thật khó! Bởi lẽ, nếu tôi vẽ nụ cười hóm hỉnh trên hàng ria vui nhộn thì lại luôn đi kèm với cặp mắt…buồn bao la! Tôi vẽ dáng ngồi nghênh ngang ( ngồi ở Hội nghị mà cứ như đang ngồi…nhậu! ) thì lập tức liên tưởng ngay một dáng đi khắc khổ, vất vả…Trời đầy! Tùng Bách sẽ là một bức phác họa phức tạp, đa chiều, khó vẽ…
Tôi “phải nhận” các ông anh Bloggers Vũng Tàu là “sư huynh” bởi trước đây, họ đều là…bạn của bố mẹ tôi và nếu không cẩn thận là họ sẽ đe ngay: “Vũ Thanh Hoa, bọn ta là…bạn bố nhà ngươi đấy nhé!”
Mới gặp Nhà thơ Tùng Bách, hẳn ai cũng nhận ra cái “chất thơ Tùng Bách” toát ra từ tác giả: duyên dáng, thông minh, sâu cay đậm chất…”quê choa”. Nhưng nếu tiếp xúc hàng ngày trong cuộc sống thường nhật, lại nhận ra một Tùng Bách “tự mâu thuẫn”.
Vẻ ngoài ngang tàng, bất cần nhưng Tùng Bách đối xử với mọi người nhã nhặn, kiên trì (tôi đã chứng kiến anh tỏ ra vô cùng ngưỡng mộ lắng nghe những “cơn tự ngâm thơ” bột phát chỉ độ… 2 đến 3 tiếng đồng hồ của các bậc thi nhân mà lòng tôi dâng trào niềm…cảm phục!). Phong cách Tùng Bách luôn cho cảm giác “bụi bặm, dữ dội” nhưng đối với phận nhi nữ và em út, Tùng Bách rất “ga-lăng” và bao dung. Tôi vốn hay “nông nổi và khờ khờ” nên hàng ngày, nhận được tin nhắn nhắc nhở của ông anh là chuyện “cơm bữa”. Đôi khi tôi cảm giác đó là “ông anh trong nhà” rồi.
Như đã nói, nhìn cái dáng đi chúi về phía trước, hai vai so lên chống đỡ “số Trời” biết ngay số Tùng Bách vất vả. Cuộc đời luôn kèm những rắc rối của Tùng Bách đã được giới văn nghệ gần xa nhắc nhiều.
Được Nhà thơ Lê Huy Mậu rủ rê chơi Blog, lúc đầu Tùng Bách chỉ “ké” Blog Lê Huy Mậu làm vài cái comment vui vui ngẫu hứng…nhưng rồi khi “hiệp sỹ” Nguyên Hùng “xây” cho anh một Blog đàng hoàng, từ ngày ấy trở đi, Tùng Bách cũng “sa vào vòng xoáy Blog” và bị “cuốn trôi” theo tháng ngày…
Thơ của Tùng Bách với chất đặc trưng: hóm hỉnh, thâm thuý và giản dị, không thể lẫn với ai, điều ấy nhiều người đã nói. Tôi muốn nói ở góc nhìn chơi blog, một ấn tượng khác về Tùng Bách, ấy là các cảm nhận (comments) của Tùng Bách trên các trang Blogs của bạn bè. Rất thú vị !
Đề tài có ”bi”, có “nghiêm” mấy, Tùng Bách cũng nhìn ra góc độ hài hước của sự vật hiện tượng mà gọi ra:
”Chị em đính chính lại rồi
Khi xương, khi nạc khi thời là gân
Nhưng không thể bắc bếp…hầm
Không nhừ mà thoắt nảy mầm thì…oan !”
(comment trong bài “Thầy bói xem voi”-TB)
“Anh như nốt ruồi trên ngực em
Không phải ai cũng biết
Ở trên ngực quá lâu cái nốt ruồi cũng mệt
Sao chẳng là ruồi để có thể bay đi !
Anh là Trăng ! là mặt trời , đom đóm hay gì gì…
Ma , Quỷ ạ ! Anh làm sao biết được !
Cái đáng chết sau thì ngoẻo trước
Xin em mở lượng hải hà – Đừng có thoát y !”
(comment bài “Định nghĩa Anh”-VTH)
“Không mà có, có mà không
Đi nhầm một nước , là xong một đời
Thật thật mà lại chơi chơi
Chơi chơi-thật thật…để rồi…trắng tay !
Muội ơi , huynh bảo muội này
Thắng-Thua…còn ở Rủi-may muội à !”
(comment bài “Ván cờ”-VTH)
“Dai ngoanh ngoách thế mà hay bác ạ
Chứng tỏ chúng ta Răng-hàm-mặt…vẫn còn sung
Hai mươi tháng mười ( 20/10) sẽ đi vào lịch sử
Nỗi khổ với niềm vui…cứ phải tận cùng !”
(comment bài “Gà Tây nguyên”-NĐĐ)
Để mà kể về những góp ý độc đáo của Tùng Bách cho các bài viết thì kể cho đến…Tết ! Tôi chỉ sưu tầm tạm vài mẩu trong Blogs của các Bloggers Vũng Tàu cho vui, còn nhiều comments ở các Blog khác đọc lại thì chỉ có cách cười phá lên mới đúng…tâm trạng!
Tùng Bách không thích nghiêm trọng hoá sự việc, cái gì cũng đúng chỗ và thậm chí giản dị bớt đi. Đại ngôn và ngoa ngôn không hợp với người này.
Tôi nghĩ, nếu tôi có làm việc gì “khá nghiêm trọng” thì người tôi thông báo đầu tiên trong các “sư huynh” có lẽ là Tùng Bách. Thế nào rồi tôi cũng được thấy một bộ mặt tỉnh queo, một nụ cười bao dung : “Kệ nó em ạ, không sao đâu!”
Trong sáng tác, khi hỏi anh về tác phẩm, anh nhận xét rất ít và luôn bảo rằng: “Muội thấy thích gì, thấy cảm xúc với bất kỳ cái gì thì cứ viết, chả phải đắn đo nghĩ ngợi. Rồi chỉnh sửa sau. Miễn đừng làm mất mạch viết thật. Cái đó quý lắm!” Anh luôn bảo sáng tác là đi về phía bầu trời tự do của mỗi người.
Trong cuộc sống hay ngay cả trên Blog, không phải lúc nào cũng suôn sẻ. Đôi khi tôi cũng gặp những chuyện buồn. Có lần tôi nằm nhà đóng cửa vì…chán Blogs. Thế là tôi nhận được “tít tít” tin nhắn của các sư huynh. Ra quán, tôi thấy các ông anh đã có mặt đầy đủ, hơi “nghiêm trang khác thường” và chả nói chuyện gì khác ngoài khen tôi dạo này…xinh ra!! Tôi nói: “Từ thuở bé, muội chưa bao giờ đồng hành cùng cụm từ “xinh đẹp” cả!” Thế là Tùng Bách nheo mắt, hóm miệng cười bảo : “Khen xinh là bởi vì nghe nói muội khóc mấy ngày, cứ tưởng gặp thì phải…thất kinh lắm rồi!” Tôi phải bật cười: “Ha ha ha”. Quả đúng là Tùng Bách!
Tôi tâm sự: “Em không thích bàn nhiều về khái niệm “đúng , sai” của một sự việc vì nó rất tương đối . Văn chương chính thống càng không phù hợp với phong cách tranh luận trên Blog vì đó là vấn đề cực kỳ nghiêm túc và đòi hỏi những người tham gia hoàn toàn chuyên nghiệp. Nhưng em không thích nhiều người cứ nhằm vào đả kích một người nào đó bằng phong cách của kẻ mạnh, của số đông. Như thế là không công bằng và nhất là, kẻ bị tấn công kia lại không có mặt!” Tùng Bách lặng im suy nghĩ rồi bảo: “Người nghệ sỹ trước hết phải có tấm lòng. Anh phải biết đứng về phía kẻ yếu và bảo vệ. Huynh không đi sâu vào vấn đề văn chương nhưng muội không thoá mạ người khác sau lưng. Thế là tốt!” Đó là những câu gan ruột của ông anh mà tôi sẽ không bao giờ quên.
Tùng Bách tự tổng kết đời mình bằng câu thơ “Đời tôi chỉ biết no đòn, đói cơm” quả là cười…ra nước mắt! Cái vẻ “nhã nhặn” nhưng ngang tàng, cái vẻ hóm hỉnh nhưng “sâu cay” của Tùng Bách thật khó mà vừa lòng các bậc Quan anh ưa nịnh hót. Nói ngang, nói ngửa, nói đùa , nói trạng đến đâu thì cuối cùng Tùng Bách vẫn …nói thật! Cứ thấy cái kiểu “coi Trời bằng vung” ấy mà có khi tưởng Tùng Bách rất “lì” nhưng nếu anh em hiểu nhau, sẽ biết đấy là một người hơi yếu đuối và đầy xúc cảm. Đôi lần tôi thoáng thấy trên bộ ria hóm hỉnh nụ cười ruồi là đôi mắt trầm buồn rưng rưng…Kẻ làm thơ, mấy ai đời vui nhiều hơn buồn? Tôi trộm nghĩ: Sư huynh mà yêu ai thì phải yêu…chí chết! Mà cái “sự yêu” ấy hẳn là thú vị: nhiều dằn vặt, nhiều trạng thái và chắc cũng…tưng tửng!
Ngày anh Lê Huy Mậu bị tai nạn, Tùng Bách là một trong những người sốt sắng sấp ngửa khắp nơi. Cứ cái kiểu đùa đùa, thật thật ấy mà đôi khi bị hiểu lầm.
Hồi ấy, tôi được Tùng Bách thông báo hàng ngày về “các loại vết thương” trên người Lê Huy Mậu. Kiểu như: “Muội yên tâm nhớn đi! Kỳ này Lê Huy Mậu đem chứng minh thư ra so cũng đẹp trai hơn rồi! Không sao đâu!” Rồi quay qua an ủi Lê Huy Mậu: “Bác Mậu thì còn lâu dưới ấy mới nhận. Sau cú này khả năng đẹp trai hơn và sáng tác chất lượng hơn là rất lớn!” Tôi nhìn thấy nụ cười “đầy thương tích” của “Lê chủ tịch” hoà với nụ cười dịu dàng của nhà văn Hội An ( vợ anh Lê Huy Mậu) mà xúc động nghẹn ngào…
Tùng Bách là vậy đấy! Luôn vượt qua chính mình bằng nụ cười hài hước và chia nụ cười ấy cho mọi người. Tôi cứ nghĩ cộng đồng Bloggers này mà thiếu Tùng Bách là thiếu đi hẳn một nét hóm hỉnh rất nhân văn, rất ấn tượng, sẽ là một sân chơi nghiêm túc đến trầm buồn. Tôi lại phải mượn một comment của Tùng Bách để kết về Tùng Bách:
“Đời trớ trêu vậy đấy
Cái trước mắt không thấy
Cứ đi tìm đẩu đâu
Người tìm cọc cho trâu
Người mò trai đáy bể
Có thể và không thể
Bây giờ đến bao giờ ?
Tố Như xưa bất lực
May có thằng bán tơ
Trái tim nào chẳng thể
Như quân bài Át Cơ !”
(comment bài “Gửi người chia động từ phản”-LHM)
24.11.2007
Vũ Thanh Hoa